Bệnh Nhiễm Leishmania: Tìm Hiểu Về Bệnh Do Nhiễm Leishmania (Leishmaniasis)

Chào các bạn, hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về bệnh Nhiễm Leishmania, một căn bệnh nguy hiểm gây ra bởi nhiễm ký sinh trùng Leishmania. Đây là một chủ đề thú vị và có ý nghĩa đặc biệt đối với sức khỏe của chúng ta.

Leishmania donovani: Ký sinh trùng gây bệnh phủ tạng

Leishmania donovani (L.donovani) là một loại ký sinh trùng gây bệnh phủ tạng. Bệnh Leishmania do L.donovani gây ra được chia thành 3 thể và có 3 chủng khác nhau:

• Bệnh Kala-azar (bệnh sốt đen), còn được gọi là thể Ấn Độ. Mầm bệnh được gây ra bởi L.donovani.
• Bệnh Kala-azar trẻ em, còn được gọi là thể Địa Trung Hải. Mầm bệnh được gây ra bởi L.donovani infantum.
• Bệnh Leishmania phủ tạng Đông Phi, còn được gọi là thể châu Phi. Mầm bệnh được gây ra bởi L.donovani archibadi.

Đặc điểm sinh học của Leishmania

Leishmania có vòng đời gồm hai giai đoạn. Giai đoạn ở động vật có xương sống, các vật chủ như người, chó, mèo, cáo và những động vật ăn thịt khác. Leishmania sinh sống trong tế bào thuộc hệ thống võng mạc nội mô của các phủ tạng như gan, lách, hạch, tủy xương và trong bạch cầu đơn nhân.

Trong các tế bào, Leishmania sinh sản vô giới và gây tổn thương các cơ quan và nội tạng của vật chủ. Leishmania lấy các chất dinh dưỡng từ mô vật chủ, đặc biệt là dextrose. Việc sinh sản và phát triển của Leishmania phụ thuộc vào chất này.

Giai đoạn kế tiếp là giai đoạn ở động vật không xương sống. Muỗi cát (Phlebotomus) đốt người và động vật hút máu, trong quá trình này, muỗi cát vô tình lây nhiễm Leishmania vào dạ dày của mình. Leishmania sau đó tiếp tục sinh sản và di chuyển qua các tế bào dạ dày của muỗi cát. Khi muỗi cát đốt người và động vật khác, chúng truyền các thể có ký sinh trùng Leishmania vào cơ thể người và động vật. Tại vật chủ mới, các thể này tiếp tục ký sinh và gây bệnh Leishmaniasis.

Bệnh Leishmaniasis và vai trò y học

Leishmania có 3 thể và có 3 chủng khác nhau, và mỗi một chủng sẽ gây ra một loại bệnh với các đối tượng và địa phương khác nhau.

• L.donovani gây bệnh Kala-azar: Bệnh này có nguồn bệnh là người và có biểu hiện các triệu chứng lâm sàng như sốt cao, sốt làn sóng, sưng gan và lách, da sẫm và sự giảm số lượng bạch cầu và hồng cầu trong cơ thể. Sau khi mắc bệnh, trên da xuất hiện những mụn gọi là thể Leishmaniod, trong mụn chứa nhiều Leishmania.

• L.donovani infantum gây bệnh Kala-azar trẻ em: Bệnh thường gặp ở trẻ em và nguồn bệnh ngoài người ra còn có chó, chuột, sóc, chồn, cáo…

• L.donovani archibadi gây bệnh Leishmaniasis phủ tạng Đông Phi: Nguồn bệnh là người và động vật có vú hoang dã. Bệnh có biểu hiện như những nốt mụn trên da sau đó trở thành vết loét. Bệnh nhân có triệu chứng sốt, sưng gan và lách, da sẫm và có thể xuất hiện các thể Leishmaniod ở da sau khi được điều trị.

Cách chẩn đoán và điều trị bệnh Leishmaniasis

Việc chẩn đoán bệnh Leishmaniasis dựa trên các biểu hiện triệu chứng lâm sàng, xét nghiệm máu, dịch vết loét và sinh thiết các cơ quan như hạch, lách, gan, tủy xương để tìm ký sinh trùng Leishmania. Các phương pháp huyết thanh miễn dịch cũng có thể được sử dụng.

Để điều trị Leishmaniasis, có thể sử dụng các dẫn chất chứa antimoine hoặc amphotericin B. Đồng thời, việc phát hiện và điều trị sớm có vai trò quan trọng để giảm nguy cơ tử vong.

Dịch tễ học và phòng chống bệnh Leishmaniasis

Leishmaniasis lưu hành rộng rãi ở nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt là ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Nguồn bệnh bao gồm người và động vật có xương sống như chó, chuột, sóc, chồn, cáo và các động vật ăn thịt. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính rằng có khoảng 12 triệu người nhiễm Leishmania và hàng năm có khoảng 600.000 người mới nhiễm bệnh trên toàn thế giới.

Việt Nam là một quốc gia nằm trong khu vực nhiệt đới, với hệ động vật rất đa dạng, trong đó có nhiều loài gậm nhấm, loài có nanh và động vật có vú. Việt Nam cũng ghi nhận một số người mắc bệnh do Leishmania. Do đó, việc tăng cường phòng chống bệnh Leishmaniasis là rất quan trọng.

Để phòng chống bệnh Leishmaniasis, chúng ta cần phát hiện sớm người bệnh và điều trị kịp thời. Đồng thời, cũng cần loại trừ nguồn bệnh từ động vật và triển khai các biện pháp diệt muỗi cát. Hiện nay, cũng đã có vaccin phòng chống bệnh Leishmaniasis.

Phunutiepthi hi vọng bài viết này đã cung cấp đến các bạn những thông tin quý giá về bệnh Nhiễm Leishmania. Hãy chia sẻ bài viết này với mọi người để mọi người có những kiến thức cần thiết để bảo vệ sức khỏe của mình.