Chi Tiết Tin – Xét Nghiệm Bun Là Gì
Xét nghiệm BUN đống ý những thông tin quan trọng nhằm hỗ trợ đánh giá tình trạng hoạt động của gan và thận trong cơ thể. Nếu sử dụng đơn vị mg/dl thì cần phân biệt hai khái niệm Ure và BUN để tránh nhận định kết quả sai.
Đang xem: Chi tiết tin
Bài Viết: Bun là gì
BUN là chữ viết tắt của Blood Urea Nitrogen, có nghĩa là lượng nitơ có trong ure. Một số nơi còn gọi xét nghiệm BUN bằng cái tên xét nghiệm ure máu. Tuy nhiên cần phân biệt rõ xét nghiệm BUN chỉ đo lường lượng nitơ có trong ure (urea nitrogen) chứ không phải toàn bộ phân tử ure trong máu.
Cơ thể sản xuất và bài tiết urea nitrogen theo cơ chế như sau:
Nitro kết hợp với những yếu tố khác, ví dụ như carbon, hydro và oxy;Một chất thải hóa học được tạo thành là urea;Thận thực hiện chức năng lọc bỏ ure và những chất thải khác từ máu;
Ý nghĩa xét nghiệm BUN sẽ cho biết nồng độ urea nitrogen trong máu đang ở mức đôi khi hay bất thường. Nếu như nồng độ urea nitrogen quá cao hoặc quá thấp thì có thể là dấu hiệu chăm chú thận hay gan đang gặp vấn đề, cũng như một số tình trạng sức mạnh khác.
Xét nghiệm BUN được tiến hành thịnh hành ở một vài quốc gia như Hoa Kỳ, Mexico, Áo và Đức. Những nước còn lại thường dùng xét nghiệm ure chứ không định lượng BUN, trong đó có Việt Nam.
Nếu sử dụng đơn vị mmol/l thì lúc này Ure = BUN nên sẽ không dẫn đến nhận định kết quả sai. Mặt khác, BUN và ure khi định lượng với đơn vị mg/dl sẽ cho những số liệu khác nhau. Do đó nhân viên y tế cũng như bệnh nhân cần nắm được phương thức tính BUN từ ure (và ngược lại) để hiểu được ý nghĩa xét nghiệm BUN và những chỉ số có trong phiếu kết quả.
Công thức convert giữa BUN và ure cụ thể là:
Ure (mg/dl) = BUN (mg/dl) × 2,14Ure (mmol/l) = BUN (mmol/l)BUN (mmol/l) = BUN (mg/dl) × 0,3571
Nội Dung
3.1. Chỉ định
Xét nghiệm BUN thường được bác sĩ chỉ định thực hiện trong trường hợp:
Nghi ngờ có tổn thương thận cũng như tất cả bệnh lý về thận;Cần đánh giá chức năng của thận;Xác định hiệu quả của quá trình điều trị lọc máu ở bệnh nhân đang chạy thận nhân tạo hoặc thẩm phân phúc mạc.
Để đánh giá đúng mực nhất chức năng đè bẹp chất thải từ máu của thận, bác sĩ cũng thường chỉ định lấy mẫu máu để đo tỷ suất ước tính độ lọc cầu thận (eGFR).
Ngoài ra, kết quả xét nghiệm BUN bất thường tuy không đủ tình huống để khẳng định bất kỳ tình trạng nào, nhưng lại đó chính là một phần trong xét nghiệm máu giúp chẩn đoán một số bệnh khác, chẳng hạn như:
Tổn thương gan;Tắc nghẽn đường tiết niệu;Chảy máu đường tiêu hóa.
Xem thêm: Ân Hạn Là Gì ? Thời Gian Ân Hạn Là Gì? Ân Hạn Là Gì
Ở những người có nguy cơ cao mắc những bệnh lý về thận, khi thực hiện xét nghiệm máu để định lượng nồng độ urea nitrogen, những bác sĩ có thể đồng thời kiểm tra nồng độ creatine. Creatine là một chất hóa học được thoái hóa từ quá trình chuyển hóa của cơ và vận chuyển đến thận qua đường máu. Vì vậy nồng độ creatine cao cũng có nguy cơ là dấu hiệu chăm chú tổn thương thận.
3.2. Chuẩn bị
Nếu mẫu máu kiểm tra chỉ được sử dụng để xác định nồng độ urea nitrogen, bệnh nhân vẫn có thể ăn uống đôi khi (tránh ăn quá nhiều protein) trước khi tiến hành xét nghiệm BUN. Tuy nhiên trong trường hợp mẫu máu còn được sử dụng cho những xét nghiệm bổ sung cập nhật khác, bác sĩ sẽ dặn dò cụ thể về những điều cần sẵn sàng và kiêng cữ trước đó.
3.3. Quy trình thực hiện
Bệnh nhân sẽ được lấy máu từ tĩnh mạch ở vị trí bên trong khuỷu tay hoặc mu bàn tay. Sau đó, mẫu máu sẽ được cho vào ống huyết thanh hoặc huyết tương chống đông bằng Heparin, EDTA,… và chuyển tới phòng thí nghiệm để phân tích. So với xét nghiệm nước tiểu thì sẽ lấy mẫu bệnh phẩm trong vòng 24h. Người làm xét nghiệm có thể sinh hoạt đôi khi trở lại ngay sau đó.
4.1. BUN có giá trị đôi khi
Kết quả của xét nghiệm BUN được có thể được đo bằng đơn vị mg/dL (tại Mỹ) lẫn mmol/L (quốc tế). Nhìn chung, khoảng giá trị nitơ urê máu đôi khi là:
So với phái mạnh trưởng thành: Từ 8 – 24 mg / dL tương đương 2,86 – 8,57 mmol / L;So với phụ nữ trưởng thành: Từ 6 – 21 mg / dl tương đương 2,14 – 7,50 mmol / L.
Tuy nhiên phạm vi trung bình cũng sẽ khác nhau tùy thuộc vào tham chiếu được dùng tại những phòng thí nghiệm và độ tuổi của những người làm xét nghiệm. Cụ thể, nồng độ urea nitrogen có Xu thế tăng theo tuổi tác, vì vậy chỉ số này ở trẻ em sẽ thấp hơn giá trị đôi khi.
4.2. Chỉ số BUN tăng
Như đã đề cập, nồng độ urea nitrogen cao là dấu hiệu cho thấy thận hoạt động không tốt. Tính chất nếu kết quả trên 50 mg / dL (17,85 mmol / L) thì có thể chăm chú nguy cơ mắc những bệnh về thận như:
Viêm vi cầu thận cấp;Viêm đài bể thận cấp;Hoại tử ống thận cấp;
Tuy nhiên chỉ số BUN tăng cũng có khả năng bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác như:
Suy tim sung huyết;Nhồi máu cơ tim gần đây;Xuất huyết dạ dày;Mất nước do không uống đủ hoặc vì lý do khác;Sốc (choáng);Bỏng nặng gây giảm thể tích;Tăng chuyển hoá protein, có thể là do đói;Chế độ dinh dưỡng giàu đạm làm tăng lượng protein hấp thu vào;Một số loại thuốc, chẳng hạn như: Corticosteroids và vài nhóm thuốc kháng sinh.
4.3. Chỉ số BUN thấp hơn mức đôi khi
Kết quả xét nghiệm thấp hơn mức độ nitơ urê máu đôi khi có thể là dấu hiệu của tổn thương gan hoặc gây ra do chế độ ăn uống. Cụ thể:
Suy gan;Chế độ ăn uống thiếu protein;Hydrat hoá quá mức, ăn nhiều carbohydrate.
Xem thêm: Chứng Nhận Lãnh Sự Tiếng Anh Là Gì ? Hợp Pháp Hóa Lãnh Sự Tiếng Anh Là Gì
Căn cứ trên thể trạng cụ thể của mỗi bệnh nhân, bác sĩ sẽ chỉ định tiến hành thêm một vài xét nghiệm máu hoặc nước tiểu khác cạnh bên xét nghiệm BUN. Việc này giúp chẩn đoán xác định vấn đề bất thường tại thận hoặc gan, từ đó đưa ra kế hoạch điều trị phù hợp và kịp thời.