Hợp Đồng Kỳ Hạn Là Gì ? NhữNg ÄÁº·C ÄIá»M CầN Læ°U ý
Nếu bạn là một người quan tâm đến tài chính, đặc biệt là chứng khoán phái sinh nói riêng, thì có lẽ không xa lạ với cụm từ “hợp đồng kỳ hạn”. Tuy nhiên, tại Việt Nam sản phẩm này chưa thật sự phổ biến và được giao dịch rộng rãi dù đã có lịch sử khá lâu đời trên thị trường quốc tế. Bài viết dưới đây mà phunutiepthi.vn mang đến sẽ là một số khái niệm và đặc điểm về hợp đồng kỳ hạn mà các nhà đầu tư nên biết. Liệu đây có phải là một sản phẩm tiềm năng cần thêm vào danh mục của các nhà đầu tư?
I. Hợp đồng kỳ hạn là gì?
Hợp đồng kỳ hạn là một thỏa thuận giữa hai bên về việc mua – bán một loại tài sản cơ sở nào đó trong tương lai. Do đó thời điểm ký kết và giao nhận hàng hóa sẽ hoàn toàn tách biệt nhau. Có thể nói, hợp đồng kỳ hạn là một bản pháp lý ràng buộc 2 bên tham gia hợp đồng phải thực hiện nghĩa vụ của mình khi đến thời điểm thỏa thuận, trừ khi cả 2 bên thống nhất hủy hợp đồng.
Đang xem: Hợp đồng kỳ hạn là gì
Một hợp đồng kỳ hạn sẽ bao gồm các định nghĩa sau:
Tài sản cơ sở của hợp đồng kỳ hạn bao gồm: hàng hóa (nông sản, năng lượng, kim loại,…), ngoại tệ, công cụ tài chính (cổ phiếu, trái phiếu,…). Tùy vào mục đích giao dịch mà các nhà đầu tư sẽ lựa chọn các tài sản cơ sở thích hợp.Ngày đáo hạn là thời điểm cả 2 bên mua – bán phải thực hiện nghĩa vụ giao nhận hàng và thanh toán.Kỳ hạn hợp đồng là khoảng thời gian từ ngày ký hợp đồng đến ngày đáo hạn.Giá kỳ hạn là một mức giá được ấn định trước và thanh toán trong ngày giao nhận hàng hóa, dù giá thị trường có đang thấp hay cao hơn.
II. Giá trị của hợp đồng kỳ hạn là gì?
Giá trị của hợp đồng kỳ hạn hay mức lãi/lỗ của các bên tham gia hợp đồng. Ở đây do giá thỏa thuận chỉ có một, nên khi giao dịch sẽ có một bên chịu lỗ và một bên có lãi. Cách tính quy ước như sau:
– Gọi S(t) là giá giao ngay của hàng hóa khi tới ngày đáo hạn. K là giá kỳ hạn được ấn định trên hợp đồng. Từ đó ta có:
Giá trị mà người mua nhận được cho một đơn vị tài sản cơ sở khi kết thúc hợp đồng: S(t) – KGiá trị mà người bán nhận được cho một đơn vị tài sản cơ sở khi kết thúc hợp đồng: K – S(t)
– Nếu S(t) > K thì người mua có lãi, người bán lỗ
– Nếu S(t)
III. Đặc điểm của hợp đồng kỳ hạn
Hợp đồng kỳ hạn là một thỏa thuận giữa 2 bên mà không qua trung gian thứ 3 hoặc trả bất kỳ khoản phí nào. Do đó các chỉ số trên hợp đồng sẽ không chuẩn hóa như khối lượng, chất lượng hay giá trị hợp đồng.
Tại thời điểm ký kết, 2 bên tham gia hợp đồng sẽ không thực hiện bất kỳ hoạt động giao nhận hoặc thanh toán nào. Đây sẽ là các việc được thực hiện trong tương lai, vào ngày đáo hạn đã thỏa thuận.
Nhà đầu tư không cần thanh toán vào ngày ký hợp đồng kỳ hạn
Ngoài ra, do không có sự can thiệp từ bên thứ 3 nên giao dịch hợp đồng kỳ hạn sẽ không phải niêm yết trên một sàn tập trung và chỉ được giao dịch trên thị trường OTC (Thị trường phi tập trung – Over the counter market).
IV. So sánh hợp đồng tương lai và hợp đồng kỳ hạn
Từ những đặc điểm trên, ta có thể thấy hợp đồng kỳ hạn có nhiều điểm khác biệt so với hợp đồng tương lai. Mặc dù cả 2 đều là một sản phẩm trên thị trường phái sinh, hợp đồng thỏa thuận giao nhận hàng hóa tại 1 thời điểm trong tương lai. Nhưng cũng có nhiều điểm khác biệt cụ thể như:
| Hợp đồng kỳ hạn | Hợp đồng tương lai | |
| Định nghĩa | Là một hợp đồng thỏa thuận mua bán một loại tài sản cơ sở nhất định trong tương lai, với khối lượng hàng hóa và giá cả xác định tại thời điểm thỏa thuận hợp đồng. | Là một hợp đồng chuẩn hóa giữa 2 bên mua – bán về việc giao dịch một loại tài sản cơ sở nhất định ở một thời điểm xác định trong tương lai. |
| Giao dịch và niêm yết | Giao dịch tại thị trường OTC. Không được niêm yết và giao dịch tại thị trường tập trung. | Được niêm yết và giao dịch tại thị trường tập trung trên toàn thế giới. |
| Chuẩn hóa hợp đồng | Hợp đồng không chuẩn hóa về khối lượng, giá trị và các điều khoản. Các quy ước được thiết lập bằng thỏa thuận giữa 2 bên tham gia hợp đồng. | Được niêm yết và chuẩn hóa giao dịch trên các sàn giao dịch quốc tế. Các hợp đồng tương lai của từng loại tài sản cơ sở thường chuẩn hóa về khối lượng giao dịch, giá trị hợp đồng, một số điều khoản trong hợp đồng. |
| Thời điểm thanh toán | Hai bên thực hiện thanh toán vào thời điểm giao nhận hàng hóa. | Thanh toán lỗ lãi hàng ngày qua hệ thống bù trừ. |
| Tính thanh khoản | Tính thanh khoản thấp do không giao dịch tập trung. Xem thêm: Cách Đổi Tiền Bitcoin Sang Paypal, Làm Thế Nào Để Chuyển Đổi Bitcoin Sang Paypal | Tính thanh khoản cao do giao dịch qua sở và có sự tham gia của công ty thanh toán bù trừ. |
| Bù trừ và ký quỹ | Không cần ký quỹ. Không có sự tham gia của trung tâm thanh toán bù trừ. | Bắt buộc phải tham gia ký quỹ trước khi giao dịch. V. Ưu nhược điểm của hợp đồng kỳ hạnƯu điểmTương tự với hợp đồng tương lai, đối với doanh nghiệp, hợp đồng kỳ hạn được xem là một công cụ phòng ngừa rủi ro, dùng để cố định một khoản chi phí theo với mức giá xác định trước mà không cần bận tâm đến các biến động giá trong thời gian tới. Do hợp đồng kỳ hạn không chuẩn hóa, nên các thông số về thời gian, khối lượng, giá cả thường linh hoạt tùy theo thỏa thuận mua bán giữa 2 bên tham gia. Các chỉ số này hoàn toàn có thể thay đổi tùy theo thời điểm thỏa thuận giữa 2 bên mua và bán. Không có sự tham gia từ các bên thứ 3, giao dịch hợp đồng kỳ hạn sẽ không phải tiêu tốn một số vốn phát sinh như phí giao dịch, phí cho các bên tham gia,…. Nhược điểmDo tính thanh khoản thấp nên hợp đồng kỳ hạn có mức rủi ro khá cao. Bên cạnh đó, việc chỉ có 2 bên tham gia cũng là một hạn chế lớn nếu có 1 trong 2 bên không có khả năng thực hiện hợp đồng khi tới kỳ đáo hạn. VI. Ứng dụng hợp đồng kỳ hạnNhư đã nói bên trên, hợp đồng kỳ hạn là một công cụ phòng ngừa rủi ro được nhiều doanh nghiệp ứng dụng. Mặc dù những hạn chế bên trên, hợp đồng này vẫn thường được các doanh nghiệp sử dụng nhằm: Cố định một khoản thu nhập hoặc chi phí có thể chấp nhận được trong tương lai mà không quan tâm đến biến động giá. Ví dụ: Ông A và ông B thỏa thuận 1 hợp đồng cafe kỳ hạn 3 tháng, ông A mua 10 tấn cafe từ ông B với giá $1000/tấn, mức giá hiện tại của thị trường là 1500$/tấn. Đến ngày giao nhận hàng, giá cafe trên thị trường chỉ còn $900/tấn, chứng tỏ ông A đã mua với giá cao hơn giá thị trường là $100/tấn, ông B bán với giá cao hơn giá thị trường $100/tấn. Nhưng 2 bên đều phòng hộ rủi ro, khóa lợi nhuận và chống biến động giá hiệu quả khi thị trường lên xuống thất thường. VII. Giao dịch hợp đồng kỳ hạn
Giao dịch hợp đồng kỳ hạn ngoại hối khá phổ biến tại Việt Nam Hiện nay, tại Việt Nam chỉ có hợp đồng kỳ hạn ngoại hối là phổ biến nhất, các đối tượng tham gia thường bao gồm công ty xuất nhập khẩu, ngân hàng thương tín, các tổ chức tài chính với mục đích là phòng ngừa rủi ro về tỷ giá. Ở đây tài sản cơ sở chính là ngoại tệ và giá kỳ hạn chính là tỷ giá giữa 2 đồng tiền. Tỷ giá được áp dụng vào ngày đáo hạn hợp đồng được gọi là tỷ giá kỳ hạn. Tương tự như các hợp đồng kỳ hạn khác, giá kỳ hạn của hợp đồng kỳ hạn ngoại hối cũng dựa trên thỏa thuận của đôi bên. Tuy nhiên, tỷ giá thỏa thuận vẫn phải nằm trong giới hạn của tỷ giá kỳ hạn hiện hành của Ngân hàng nhà nước tại thời điểm ký kết hợp đồng. Mức chênh lệch khi thay đổi tỷ giá cũng là mức phí mà các doanh nghiệp phải chịu. Hợp đồng kỳ hạn ngoại hối thường được sử dụng nhằm phòng ngừa sự chênh lệch tỷ giá hối đoái, phòng ngừa khi tỷ giá gia tăng trong tương lai. Xem thêm: Sàn Remitano Là Gì? Remitano Lừa Đảo Không? Remitano Lừa Đảo Không Ngoài ra, thị trường tài chính Việt Nam vẫn chưa đưa hợp đồng kỳ hạn vào giao dịch chính thức trên thị trường hàng hóa hay thị trường chứng khoán do rủi ro của hợp đồng này mang lại. Mong rằng với những kiến thức trên cũng giúp nhà đầu tư phần nào hiểu hơn về công cụ tài chính trên, từ đó có thêm sự chọn lựa của bản thân trong danh mục đầu tư. phunutiepthi.vn kính chúc nhà đầu tư có nhiều sức khỏe và kiến thức để có thể thành công trong mọi thị trường. |
